رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل محفل شعری را به مناسبت بعثت پیامبر اسلام (ص) و بزرگداشت از عمر خیام در این مرکز برگزار کرد. هم چنین در این محفل از کتاب تحت عنوان "شعر مرز نمی شناسد" ترجمه رباعیات عمر خیام نیشابوری و مجموعه‌ای از ۹ شاعر فارسی زبان توسط نجم الرحمن مواج با همکاری رایزنی جمهوری اسلامی ایران، از زبان فارسی به پشتو رونمایی گردید.
به گزارش خبرگزاری انصار، مراسم بزرگداشت به مناسبت بعثت پیامبر اسلام (ص) و بزرگداشت از عمر خیام نیشابوری شاعر برجسته، عارف، دانشمند و ریاضیدان ایرانی روز چهارشنبه با حضور اساتید دانشگاه‌ها و شخصیت‌های علمی و فرهنگی افغانستان در رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کابل برگزار شد.
ناصر جهانشاهی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کابل با خیر مقدم به اساتید، فرهنگیان و شاعران افغانستانی در مقر رایزنی فرهنگی ایران، افغانستان و ایران را دارای فرهنگ مشترک دانست که غیر قابل تفکیک است.
ناصر جهانشاهی گفت که ارزش‌های دینی نباید ما را از هویت‌های فرهنگی و ملی و یا برعکس، دور کند.
وی اظهار کرد که ضرورت نیست، اگر به ارزش‌های دینی پرداختیم، از هویت‌های ملی و فرهنگی، خود را دور کنیم.
آقای جهانشاهی افزود، این محفل - تجلیل از بعثت پیامبر و بزرگذاشت خیام- به این دلیل یک جا برگزار شد که نشان دهیم تجلیل از هویت‌های فرهنگی مانع ارزش‌های دینی نخواهد بود.
وی اضافه کرد که از بعثت به عنوان یک ارزش دینی تجلیل میکنیم و میتوانیم این بزرگداشت را در اشعار شاعران که به زبان شعر به جهانیان ارایه شده است، جستجو کنیم.
رایزن فرهنگی سفارت ایران گفت که شاعران میتوانند هر آنچه که پیامبر بزرگ ما عرضه کرده، ما با زبان شعر به جهانیان عرضه کنیم.
آقای جهانشاهی، خیام را شاعر، فیلسوف، ریاضیدان، عارف و عالم دینی برشمرد که به واسطه اشعار عارفانه با معانی بینظیر عرفانی اش در جهان معروف است.
جهانشاهی گفت: از آنجا که اشعار خیام نسبت به آثار علمی و مذهبی اش بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، وی را بیش از فیلسوف، ریاضیدان و عالم دینی، شاعر میداند.
محمد حسین یمن استاد دانشگاه کابل نیز ابعاد فکری، عرفانی و فلسفی عمر خیام را مورد بررسی قرار داد و اندیشه‌های وی را با شاعران هم عصرش مقایسه کرد.
شاعران و فرهنگیان نیز در روز بزرگداشت عمر خیام، اشعاری از وی خواندند.
خانم گُل نساء محمدی، استاد دانشگاه کابل از جمله شاعرانی بود که یک قطعه غزل و مصنوی را در این محفل قرائت کرد:
جای برای برای حرمت لیلا نمانده است
شاخه گلی برای تماشا نمانده است
از بس تمام شهر به ما طعنه میزنند
دیگر دل و بهانه‌ای دریا نمانده است
حرفی بر روی لب که فراموش میشود
وجه تشابهی به صدف‌ها نمانده است
شاید میان این همه آدم غریبه ایم
یا در قطار آدمیان جا نمانده است
******************
نوای نرم قُمری بر لب بام، کبوترهای دل را باز پرداد
گل نرگس کنار حوض امشب، مسیحانه عروجی پاک سر داد
شقایق‌های وحشی بیتوقع، به راه باد پائیزی نشستند
کنار برکه هم مرغان دریا، به یاد مرغ حق پرها شکستند
عبور نرم ماهی داخل آب، بلور ماه را از بین میبُرد
هجوم سیلی سرمای شب را، پرستو بچه‌ای بر شاخه میخورد
میان کلبه هم چوپان صحرا، غریبانه به خواب سخت رفته است
درخت پیری بشین گفت عمریست، میان ما نشان بخت خفته است
***********
در این محفل شاعران دیگری نیز اشعاری را به خوانش گرفتند که ما از نشر تمامی این اشعار پُرمحتوا ناتوانیم؛ و تنها با این مصنوی سید ذکریا راحل موسوی، اکتفا میکنیم:
تمام سهم ما از زندگی مرگ است و این سهم کمی نیست
جهان اندوه بیتو بودن است و ما با نبودن را غمی نیست
تو اما بال در بال رهایی چون عقاب دور از دستی
که سونامی سوگ چشم‌ها، حتی برایت شبنمی نیست
دلم جغرافیای بیبهاران است، دریاب این بیابان را
که غیر از ابر باران زا، دگر تنهائی اش را همدمی نیست
بیابان را سراسر مه گرفته است و چراغ چشم گرگ پیر
نمی تابد دگر بر زخم چرکینی، که او را مرحمی نیست
تو نامیرا شهید شهروندی قلعه‌های نیروانانی
و لیکن سهم ما از زندگی مرگ است و این سهم کمی نیست
همچنین در این مراسم از کتاب رباعیات عمر که توسط نجمن الرحمان موج شاعر افغان به زبان پشتو ترجمه و با همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران چاپ شده است، رونمایی شد.
رونمایی از کتاب "شعرمرز نمی شناسد"
این مجموعه شعر، تحت عنوان "شعر مرز نمی شناسد" از آثاری چون سعدی، جامی، عطار، خلیل اله خلیلی، پروین اعتصامی، اسداله غالب، غلام محمد خان طرزی، غلام حیدر وجودی و فخرالدین عراقی همراه رباعیات خیام به چاپ رسید.
نجم الرحمن مواج، مترجم این آثار در محفل رونمایی این کتاب‌ها در رایزنی جموری اسلامی ایران گفت: "ترجمه این اشعار با اصل امانت صورت گرفته است و هیچ دخلی در آن انجام نشده است."
او افزود که ترجمه شعر به شعر کار آسانی نیست و نیاز دارد که مترجم در شاعری نیز فهم و درک داشته باشد.
آقای مواج اظهار کرد که تمامی رباعیات خیام که ۶۶ قطعه میباشد در مدت سه ماه از زبان فارسی به پشتو ترجمه شده است.
به باور وی تمامی رباعیاتی که عمر خیام نیشابوری سروده است از ۶۶ قطعه بیشتر نمی باشد و اکثر محققان بر این تعداد رباعی اجماع نظر دارند.
گفتنی است که رباعیات خیام برای اولین بار در سال ۱۳۷۳ توسط همین مترجم به زبان پشتو در پیشاور ترجمه شده و به چاپ رسیده بود که برای بار دوم توسط رایزنی سفارت ایران تجدید چاپ شد.
نجم الرحمن مواج از ۴۰ سال بدین سو در قسمت ترجمه آثار فارسی به پشتو فعالیت دارد و تاکنون ۱۹ اثر را به پشتو ترجمه کرده است و شش اثر دیگر آن برای چاپ آمده میباشد.
او گفت که در سه سال آینده نیز ۴۰ اثر را از فارسی به پشتو و ۴۰ اثر دیگر را از پشتو به فارسی ترجمه خواهم کرد.
مواج میگوید که مثنوی و معنوی و قرآن کریم و چندین رمان روسی را نیز به زبان پشتو ترجمه کرده بودم که به دلیل آتش گرفتن مطبعه، زحمات ترجمه به باد فنا رفت.
گفتنی است که تاکنون آثار زیادی از زبان فارسی به پشتو ترجمه شده است.
گلستان و بوستان سعدی، کلیه و دمنه از مشهورترین کتاب‌هایی است که به زبان پشتو ترجمه شده است.
نجم الرحمن مواج متولد ننگرهار است و لیسانس اقتصاد از دانشگاه کابل دارد.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/3618
